W dniach 23-24.01.2021 delegacja Polskiego Czarnego Krzyża-SPHTKIR przebywała z wizyta roboczą w Olsztynie, na Warmii i Mazurach. Na terenach dawnych Prus, od 1915 roku znane są pomniki poległych mieszkańców w walkach Wielkiej Wojny. Są to tzw '' Denkmalery '' czyli pomniki wdzięczności i szacunku dla synów tej ziemi. Przykładów zachowanych do dnia dzisiejszego jest niewiele. Wiele z nich zniszczono lub przerobiono na kapliczki Maryjne, co jest wysoce szkodliwe dla pamięci, historii i tradycji. Przykre że zabytki niszczono i stawiano kiczowate kapliczki. Obiekty Maryjne są ważne ale nie można ich stawiać kosztem zabytków. Tym bardziej że denkmalery były pomnikami także kultu religijnego, czy to Ewangelickiego czy Katolickiego.
Warto pamiętać że wśród poległych Prusaków byli Polacy. Przykładem jest pomnik i tablica wzniesiona w 1919 roku w Olsztynie - Gutkowie ( Dawniej niem. Gmina Guttendorf ). Obecnie jest to Olsztyńskie osiedle Gutkowo. Przy zabytkowym kościele św.Wawrzyńca z XIV wieku. Pomnik upamiętnia przy Olsztyńskie ( niem. Allenstein ) Gminy ( Gemainde Guttendorf - Gutkowo , Gemainde Abstich - Łupstych , Gemainde Lykusen - Likusy , Gemainde Redigkrinrn - Redykajny ) Dziś to wioski lub osiedla Olsztyna takie jak Lykusy, czy Gutkowo.
Na Tablicy widoczne są liczne Polskie nazwiska takie jak : Masłowski , Ziemski , Kalinowski, Siwek, Michalski, Gajewski, Białek, Jackowski, Borowski, Barwiński i inne. Jeśli je przeliczymy jest ich więcej niż czysto brzmiących pruskich nazwisk. Wszyscy Ci polegli zarówno w pierwszym roku wojny jak i w ostatnich latach wojny. Polegli, w centralnej , południowej , wschodniej Polsce, na obecnych kresach ale także w Belgii, Francji czy Luxembourgu. Wschód i Zachód stał się miejscem wiecznego spoczynku wielu Polaków wcielonych do zaborczych armii. Walczyli Oni przeciw sobie w imię współczesnej polityki. Uczą nas jak ważna jest wzajemna jedność narodowa.
W latach deprusyfikacji Ojczyzny w czasach Sanacji, jak i w czasach po II wojny światowej , uszkodzono pomnik, jak wiele innych w Polsce zdzierając napisy zbiorowe '' iż polegli za Ojczyznę '' Vaterland und Heimat '' . Tak niszczeją zabytki. Dziś także jako ustawa '' dekomunizacji ''. Historia się powtarza., Warto pamiętać historię narodu i Ojczyzny, także naszych małych lokalnych społeczności.
Zdjęcia Gutkowa - Łukasz Uliasz